เทศกาลตรุษจีนหรือวันขึ้นปีใหม่ของชาวไทยเชื้อสายจีน ถือเป็นเทศกาลสำคัญที่มีการไหว้เทพยดาฟ้าดิน และบรรพบุรุษผู้ล่วงลับด้วยของมงคลต่าง ๆ และที่ขาดไม่ได้คืออาหารคาวหวานแบบจัดเต็ม รวมถึงขนมสารพัดชนิด ซึ่งหลังจากเสร็จพิธีไหว้ต่าง ๆ แล้ว ก็จะเป็นการเฉลิมฉลองด้วยการกินอาหารร่วมกันในหมู่ญาติพี่น้อง โดยนำอาหารที่ผ่านการไหว้มารับประทานเพื่อความเป็นสิริมงคลในการเริ่มต้นปีใหม่นั่นเอง
ด้วยความที่มีอาหารหลากหลายและขนมมากมาย อาจทำให้หลายคนกินมากกว่าปกติ จึงส่งผลต่อสุขภาพและน้ำหนักตัว Gen ยัง Active มัดรวม 7 เทคนิคในการกินอาหารไหว้ตรุษจีนเพื่อการมีสุขภาพดี ที่สามารถนำไปใช้ในช่วงเทศกาลงานเฉลิมฉลองอื่น ๆ ได้ด้วยเช่นกัน
1. รับประทานอาหารในปริมาณและสัดส่วนที่เหมาะสม ช่วงเทศกาลตรุษจีน อาหารที่ขาดไม่ได้เลยคือประเภทเนื้อสัตว์ อย่างไก่ต้ม เป็ดต้ม หมูสามชั้น การกินอาหารโปรตีนที่ย่อยยากอาจทำให้เกิดอาการท้องอืดไปจนถึงท้องผูกได้ง่าย จึงควรจัดสมดุลสัดส่วนของอาหารประเภทต่าง ๆ ให้เหมาะสม โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มักมีปัญหาเรื่องการเคี้ยวและระบบย่อยอาหาร ยังควรเลือกวิธีการปรุงให้เหมาะด้วย เช่น นำเนื้อสัตว์ไปต้มหรือตุ๋นแทนการทอดหรือผัดเพื่อให้มีความนุ่ม เคี้ยวและย่อยง่าย ไม่มันเกินไป รวมถึงใส่ผักต่าง ๆ หรือกินผักด้วยในแต่ละมื้อ
2. หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสหวานจัด เค็มจัด และอาหารมัน ๆ เพราะอาจไปกระตุ้นอาการของโรคบางอย่าง เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคไต หากจำเป็นต้องกินอาหารรสหวาน มัน เค็ม ควรดื่มน้ำตามมาก ๆ หรือจิบน้ำตลอดวัน สำหรับอาหารที่ติดมัน หากเลี่ยงได้ก็ควรเลี่ยง เช่น เลาะหนังไก่ออกกินแต่ส่วนเนื้อ หันมากินเนื้อปลาให้มากกว่ากินหมูสามชั้นหรือเนื้อติดมันอื่น ๆ
3. การนำเนื้อสัตว์จากการไหว้มาปรุงอาหารต่อ ควรเลือกวิธีการที่ดีต่อสุขภาพ เช่น เลือกใช้การนึ่ง ต้ม แทนการทอดหรือผัด ถ้าจำเป็นต้องผัดควรใช้น้ำมันน้อย ๆ และเลือกใช้น้ำมันที่มีกรดไขมันไม่อิ่มตัว เช่น น้ำมันมะกอก น้ำมันรำข้าว น้ำมันถั่วเหลือง และปรุงรสชาติอ่อน ๆ เพื่อลดความเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง
4. จำกัดปริมาณในการรับประทานขนมไหว้ เช่น ขนมถ้วยฟู ขนมเข่ง ขนมเทียน ขนมจันอับ กินให้น้อยที่สุด เพราะอาหารเหล่านี้จะมีแป้ง ไขมัน และน้ำตาลค่อนข้างมาก แนะนำปริมาณที่เหมาะสมคือทานอย่างละ 1 ชิ้น หรือน้อยกว่านั้นหากกินหลายอย่างร่วมกันในแต่ละครั้ง
5. เพิ่มสัดส่วนการรับประทานผัก ผลไม้ และธัญพืชให้มากขึ้น เพื่อเพิ่มวิตามิน เกลือแร่ และกากใยอาหารให้แก่ร่างกาย ควรเน้นการทานผัก ผลไม้ที่ไม่หวานมากและมีใยอาหารสูง สารอาหารที่ครบถ้วนจะช่วยให้ระบบการทำงานของอวัยวะต่างๆ เป็นไปด้วยดี กากใยอาหารจะช่วยกระตุ้นให้ระบบขับถ่ายทำงานดีขึ้น ลดเสี่ยงท้องผูก ส่วนทริคในการเลือกผลไม้ไหว้ตรุษจีนคือเลี่ยงเครื่องจิ้มเพราะมีปริมาณน้ำตาลและเกลือสูง
6. ถ้าหากรับประทานไม่หมดในคราวเดียว ไม่ควรทิ้งอาหารไว้บนโต๊ะ ควรเก็บอาหารแยกชนิดใส่กล่องพลาสติกแล้วแช่ตู้เย็นให้เรียบร้อย และรีบนำกลับมาอุ่นรับประทานเพื่อไม่ให้อาหารค้างนานเกินไป เพราะยิ่งแช่ตู้เย็นไว้นานคุณค่าทางโภชนาการก็ยิ่งลดลง และมีโอกาสที่อาหารจะเสียก่อนที่จะนำมารับประทาน
7. หากรู้ตัวว่ากินเพลินจนเกินโควต้า เพิ่มการขยับร่างกาย หรือออกกำลังกายเพิ่มขึ้น เพื่อช่วยเผาผลาญพลังงานส่วนเกิน
ตรุษจีน เป็นประเพณีที่สืบทอดมายาวนาน การทานอาหารมงคลร่วมกับครอบครัวถือเป็นสิริมงคลกับชีวิต แต่ก็ควรกินในปริมาณที่เหมาะสม พร้อมออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อสุขภาพที่แข็งแรงรับปีใหม่ไทยและจีนอย่างเป็นมงคลกับชีวิตมากยิ่งขึ้น
เอกสารอ้างอิง:
โรงพยาบาลศิริราชปิยมหาราชการุณย์. (2567, กุมภาพันธ์, 6). อาหารไหว้ตรุษจีน กินอย่างไรไม่เพิ่มน้ำตาล. (2568, มกราคม, 12) https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/chinese-new-year-food-2
กรมอนามัย. (2565, กุมภาพันธ์, 1). กรมอนามัย แนะ อาหารไหว้ตรุษจีน เน้น ปรุงเป็นเมนูให้ได้คุณค่าทางโภชนาการ. (2568, มกราคม, 12) https://multimedia.anamai.moph.go.th/news/010265-2/